Futuristisch Berlijn met deze 11 bezienswaardigheden
De enorme aantrekkingskracht van Berlijn is misschien wel te verklaren door de vele facetten en gezichten die de stad vertoont: rijk aan recente geschiedenis, veel mogelijkheden voor theater en andere artistieke beleving, gezellige kroegen en andere horeca, boordevol interessante musea en boeiende tentoonstellingen… Zet je een andere bril op dan zie je weer een ander Berlijn.
Daarom hebben wij een overzicht gemaakt om je kennis te laten maken met de futuristische aspecten van deze bruisende wereldstad.
Inhoud artikel
Sony Center
Het Sony Center is zonder twijfel hét symbool van de herrijzenis van Berlijn. Het is een complex van 8 gebouwen, ontworpen door de Amerikaanse architect Helmut Jahn. Meest opvallend is het uit glas en staal bestaande dak boven het centrale forum. Je bent er onder een dak, maar toch ook nog een beetje buiten. Rondom dit centrale plein met zijn fontein heb je keuze uit diverse restaurants, je kan een film meepikken in de IMAX-bioscoop, je kan je mails lezen dankzij gratis Wi-Fi of gewoon op een bankje zitten en trachten de bijzondere dakconstructie te doorgronden dat ’s avonds bovendien een wisselend kleurenspel vertoont.
Met zijn 26 verdiepingen is de Bahnturm het hoogste gebouw van het complex, maar interessanter is allicht het gebouw met het Filmmuseum. Vooral de 3de verdieping is niet te missen. Je wandelt er over een oplichtend pad terwijl je tegelijkertijd je eigen beeltenis meervoudig weerspiegeld ziet. Terwijl je over dit “spiegelpad” stapt, geniet je op diverse schermen van fragmenten uit belangrijke klassieke films.
Topographie des Terrors
Tot in de vijftiger jaren van de vorige eeuw stond er op het nummer 8 van de Niederkirchnerstraße een neobarok gebouw waarin vanaf 1933 het Reichssicherheitsamt (de overkoepelende veiligheidsdienst van het Derde Rijk) was ondergebracht. Iets later vonden ook de Gestapo en de SS hier een onderkomen. Deze plek staat al jarenlang bekend als de Topographie des Terrors. Nergens anders in Duitsland werden moord en terreur op dergelijke grote schaal gepland en georganiseerd als hier. Na de afbraak van het gebouw restte enkel een kale plek omgeven door resten Muur en aan weer en wind blootgestelde kelders met cellen, het enige dat overbleef van wat ooit de “huisgevangenis” van de Gestapo was.
De Muur en de cellen zijn er nog steeds, maar deze laatste zijn nu afgedekt door glas. Je hoeft niet veel fantasie te hebben om de angst- en pijnkreten van de gevangenen te horen.
De kale plek van weleer is nu ingenomen door een splinternieuw documentatiecentrum, waar de “topografie van de terreur” aanwezig is in al zijn facetten. Het was een moeilijke opdracht om een documentatiecentrum annex herdenkingsmonument te ontwerpen dat rekening hield met de vreselijke gruwel van deze locatie. Het eindresultaat is een sober deels verzonken gebouw, dat een tijdloze indruk biedt. Het futuristische ervan zit hem niet zozeer in spectaculaire onderdelen, maar vooral in de opdracht: ook in de toekomst een waarschuwing blijven tegen het “vergeten”.
AquaDom
De in het najaar van 2003 geopende AquaDom is een aquarium bestaande uit een 25 meter hoge cilinder in acrylglas met een diameter van 11 meter. Midden daarin kan de bezoeker op en neer zweven in een transparante lift om het leven in het water van heel nabij te bekijken. De cilinder is gevuld met 900.000 liter zeewater, waarin zo’n 2.500 vissen zwemmen van ruim vijftig verschillende soorten. Om dit waterbakje proper te houden en de visjes te voederen, zijn enkele duikers vast in dienst.
De AquaDom maakt deel uit van het Sea Life Center en ligt vlak bij het Radisson SAS hotel.
Zeughaus
Het in 1706 gebouwde Zeughaus, waarin het museum van de Duitse geschiedenis is ondergebracht, werd door architect Leoh Ming Pei voorzien van een futuristisch ogend gedeelte. Het meest opvallende aspect daarvan is een door glas omgeven wenteltrap die een heel dynamische indruk biedt. Dit transparante en beweeglijke ontwerp maakt duidelijk waarom men deze Chinees-Amerikaanse architect soms “Meester van het Licht” noemt.
Hij ontwierp trouwens ook de piramides van het Louvre en de “East Wing” van de National Gallery in Washington DC.
Reichstag
De huidige koepel boven op de Reichstag is een zeer bijzondere dakconstructie. Toen het gebouw voltooid was in 1894 prijkte daar al een koepel, maar die raakte beschadigd tijdens de Tweede Wereldoorlog en werd vervolgens in 1954 gesloopt. In het gebouw zelf gingen in de volgende decennia alleen vergaderingen van West-Duitse parlementaire commissies door; de Oost-Duitsers wilden immers geen tweede volwaardig parlement in wat ze beschouwden als “hun” hoofdstad. Na de hereniging besloot het Duitse parlement weer zijn intrek te nemen in de Reichstag, maar eerst mocht de Britse architect Norman Foster het gebouw opknappen.
Het meest opvallende nieuwe element is de glazen koepel bovenop de Reichstag, met midden erin een soort trechter of stam helemaal bezet met spiegels. Bezoekers kunnen naar boven met een lift of een wenteltrap, lees meer over ons bezoek aan de Reichstag. Daar heb je zicht op de parlementaire werkzaamheden. Er is eveneens een ruim uitzicht over de stad en er is een café.
Paul Löbe Haus en het Marie-Elisabeth Lüders Haus
Het Paul Löbe Haus en het Marie-Elisabeth Lüders Haus zijn beide genoemd naar vooraanstaande nazi-tegenstanders en parlementsleden van de Weimarrepubliek. De huidige generatie parlementairen heeft hier kantoren en vergaderzalen. Beide gebouwen werden ontworpen door Stephan Braunfels, maar het is toch het 7 verdiepingen hoge Paul Löbe Haus, dat in 2001 werd geopend, dat met de meeste aandacht gaat lopen. Bezoekers prijzen de veelvoudige lichtinval in het gebouw dat zich spiegelt in de Spree. De ligging van beide gebouwen is erg symbolisch: niet alleen de Spree maar ook de Muur deelde hier de stad in twee. Dankzij de bij elkaar passende daken en de voetgangersbruggen over de Spree lijken beide gebouwen toch een eenheid te vormen, die van het herenigde Duitsland.
Hauptbahnhof
Berlijn heeft een boontje voor daken van staal en glas; ook het in mei 2006 geopende Hauptbahnhof werd met die materialen onderdak geboden. In dit belangrijkste spoorwegkruispunt van Europa dwarsen de spoorlijnen elkaar op 4 niveaus. Enkele cijfers illustreren het belang van dit nieuwe knooppunt voor het treinverkeer: dagelijks houden hier meer dan tweehonderd lange afstandstreinen halt, samen met ongeveer 325 regionale treinen en ruim zeshonderd S-Bahn stellen. Voor internationale treinen is dit Hauptbanhhof het eindstation.
Ontwerper Meinhard von Gerkan bedacht een station waarvan korte loopafstanden en veel daglicht, ook op de lagere niveaus, belangrijke factoren zijn. Let ook op de beide gewelfde structuren, elk 46 meter hoog, die de stationshal als het ware omlijsten.
Sinds 1868 stond op deze plek het Lehrter Bahnhof, dat jarenlang een belangrijke schakel was in het Duitse treinverkeer. Toen het in 2002 tegen de grond ging, zou het 4 jaar duren eer er een prachtig spiksplinternieuw station voor in de plaats kwam.
Bundseskanzleramt
De vergelijking met een wasmachine is niet eens zo ver gezocht voor het Bundseskanzleramt (de kantoren van de bondskanselier). Je kan het gebouw, ontworpen door de architecten Schultes & Frank, best omschrijven als een witte kubus met daarin een ronde vorm. Met de grote bogen wordt getracht een beeld van bestuurlijke transparantie te evoceren. Glas en beton zijn de meest verwerkte materialen in dit futuristisch ogende gebouw, geopend in de lente van 2001.
Bundesministerium des Innern
Vanaf een afstand lijkt het wel of er twee glazen koeltorens bij de Spree staan. Ze vormen de uiteinden van een U-vormig gebouw, dat er in 1999 kwam en grotendeels gebruikt wordt door het Bundesministerium des Innern (ministerie van Binnenlandse Zaken). Ondanks zijn grootte, tot 12 verdiepingen hoog, lijkt het gebouw toch netjes in het landschap ingebed. De architectencombinatie Kühn-Bergander-Bley koos er bewust voor om de belangrijkste glaspartijen naar de Spree te richten, zodat het zonlicht voor de middag door die glasgevels weerkaatst wordt.
Het Joods Museum in Berlijn
Het Joods Museum werd opgetrokken in 2001 en geeft je een compleet overzicht van de Joods bevolking, cultuur en de 2000 jaar geschiedenis. Je komt er alles te weten over het ontstaan van het Jodendom en de ontwikkeling ervan door de eeuwen heen, tot en met de Jodenvervolging tijdens WO II.
Het museum is ontwerpen door de Joods-Amerikaanse architect Daniel Libeskind (ook gekend van de Freedomtower). De bijzondere vorm van het gebouw is een verwijzing naar een gebroken Davidsster. Tijdens bezoek aan het museum heb je een gevoel van desoriëntatie en kom je soms ook lege ruimtes tegen (voids, symbool voor de leegte van de Joden).
Denkmal für die Ermordeten Juden Europas
Futuristisch is misschien niet helemaal de juiste omschrijving voor een grote verzameling betonnen balken en kubussen van diverse afmetingen die samen de aanblik van een behoorlijk groot “plein” bepalen. Deze collectie meetkundige lichamen en zuilen staat bekend onder de naam Denkmal für die Ermordeten Juden Europas (monument ter nagedachtenis van de in Europa vermoorde joden). De ligging nabij de Brandenburger Tor en de Reichstag is sowieso symbolisch. Iets minder duidelijk is wat de precieze betekenis is van dit monument van de hand van Peter Eisenman, een architect uit New York. De meer dan tweeduizend en zevenhonderd betonnen meetkundige lichamen zijn zo gerangschikt dat de bezoeker alleen zijn eigen smalle gangetje en de kruisingen daarin ziet. Volgens sommigen illustreert dit het gevoel van onderdrukking dat Joden tijdens de naziperiode ervoeren: ze konden nergens heen.
Aan deze gedenkplaats is een ondergronds informatiecentrum verbonden, dat meer info geeft over de Holocaust. Toegang is gratis, maar de wachtrijen kunnen lang zijn!
Waar overnachten in Berlijn? (met korting)
Op zoek naar een slaapplaats tijdens jouw verblijf in Berlijn? Dan raden wij je aan om vooral te zoeken in de wijken van Mitte, Charlottenburg en Friedrichshain. In deze wijken is het aanbod aan hotels het grootst.
Download je gratis stadswandeling Berlijn
Ontdek de stad met onze gratis stadswandeling Berlijn. Ideaal om Berlijn volledig te verkennen op eigen tempo. In de gratis stadsgids Berlijn kan je 2 stadswandelingen vinden. Nog meer goesting in Berlijn? Koop onze volledige reisgids Berlijn en ontdek alles over deze prachtige stad.